dinsdag 30 juli 2024

Nóg meer regen

Extra bericht:

Costa Rica is voor de toerist een paradijs: tropische warmte, prachtige natuur, hikes door de natuurparken met het spotten van prachtige dieren, luiaards in de bomen, toekans in de lucht, de spanning van de confrontatie met gifslangen en vogelspinnen, avontuurlijke hangbruggen en ziplines in de bergen, chille stranden aan de Caribische kust, kortom: PURA VIDA!

Nu ik hier ben in regentijd, de regen al urenlang naar beneden klettert en de doorwaadbare rivier die je over moet om de farm op te komen is veranderd in een kolkende rivier, zie ik een andere kant van die prachtige natuur, de enorme kracht ervan.

Liselot, de vrijwilligster die vandaag met de bus vanuit San José zou komen, kon niet komen, omdat de doorgaande weg door de bergen was geblokkeerd door omgevallen bomen; ze blijft overnachten in de stad.

Toen de kinderen met het busje thuis werden gebracht, moest Maarten ze dragen door de rivier met het water tot heuphoogte, terwijl de nachtwaker hem stutte om niet door de stroming te worden omgetrokken.

Hanneke, die voor iets de farm af moest, kwam met de four wheel drive nog wel door het water heen, maar bij terugkomst was het water zó hoog dat ze de farm niet meer kon bereiken, de auto moest achterlaten en via een alternatieve route, lopend door een weiland naar huis moest komen, terwijl het inmiddels al donker was geworden!
Daar sta je niet bij stil als je een reis naar Costa Rica boekt. En dán is wonen in de jungle een struggel. 

En ik me vanmorgen nog druk maken om een moeizaam drogend wasje!

Regen

Als je kinderen hebt (gehad), dan ben je ermee op zwemles geweest en herinner je je de grootste ergernis: kleertjes aantrekken over dat nog klamme lijfje! Zo voelt dat hier áltíjd als je je kleren aantrekt, op ieder moment van de dag. Vooral het aandoen van een hemdje of strakker T-shirt is een worsteling, dat blijft dan steken in je nek boven je schouders, zodat je acrobatische toeren uit moet halen om de opgerolde achterkant over je klamme rug naar beneden te trekken. Een T-shirt met lange mouwen ('s avonds tegen de muggen) is hélémáál een crime. 

Deze dagen is de regenkans hier 100%, maar tja, het is regentijd. Het regent niet voortdurend, maar wel regelmatig en als het níet regent, is de luchtvochtigheid zó hoog, dat alle textiel in huis wat klammig is.
In de bekleding van de zittingen van de stoelen zat 'het weer'. Gister heeft Maarten ze met een restant van de stof van de studentenbanken opnieuw bekleed. Netjes hè, voor zo lang als het duurt.

Kleding in de kast (en in mijn koffer) gaat binnen de kortste keren muf ruiken als het gestapeld is. Ze hangen hier dus zoveel mogelijk op hangertjes in een open kast, zodat er nog wat lucht bij kan komen. 

Als het 's nachts flink heeft geregend, dan staat het water in de rivier té hoog voor de jongens om met droge voeten over de stapstenen aan de andere kant te komen. Maarten en Hanneke waden dan als heilige Christoffels met een kind op de rug (en ieder een hond aan de lijn!) naar de overkant.
Helaas had ik vanmorgen mijn cameraatje niet bij me om dat vast te leggen. 

Maar de grootste gruwel vind ik de was. Ik maak me er drukker over dan zij, ze hebben zich daar al lang bij neergelegd. Als de zon schijnt, is de was binnen een uur droog, maar in de regenperiodes kan het dágen duren, vóórdat de boel droog is geworden onder een afdakje. En dan is de wasmand al láng weer vol.

In Nederland zeuren we al als het een paar dagen nat is buiten.

maandag 29 juli 2024

Uit met de pret!

De Costaricanen hebben een vakantie van drie weken in Bolivia gehad, ze hebben mooie avonturen beleefd en veel dieren gespot, die ze daar hoopten te zien: speciale vlinders (Hanneke) en vogels (Maarten) en de jongens zagen er kaaimannen (bij een boottocht in het Amazonegebied telden ze er 188!), een echte anaconda, condors, schildpadden en speciale grote knaagdieren waarvan ik de naam al weer vergeten ben.

Maar nu is het uit met de pret!

                De jongens in schooltenue

            Het schoolbusje haalt ze op

De jongens gaan weer naar school en hebben meteen een toetsweek. 
Ook voor Maarten en Hanneke gaat het gewone leven weer beginnen. De afgelopen week was het lekker rustig op de farm zonder studenten, maar morgen komt er een vrijwilligster, de dag daarna is er een stel daggasten, die een dag mee het bos in gaan en eind van de week komen de eerste studenten. 

Kijk wat een rook als je vochtig karton en papier verbrandt in regentijd 

In de zeven jaar dat ze hier zijn, is er steeds bijgebouwd: een studentenverblijf met  drie slaapkamers met stapelbedden en sanitaire voorzieningen, een eetzaal met keuken en een laboratorium.
Dan is een huisje met twee slaapkamers en een groter huis, dat gebruikt gaat worden door mensen van de universiteit van Utrecht met wie ze de samenwerking van uitbreiden. 
En dat moet nu allemaal opgeruimd en schoongemaakt!
Vanmorgen waren we om zeven uur al beneden. Ik ruimde de kasten uit, sopte ze, Maarten en Hanneke keken wat er weg kon en ik ruimde ze weer in. Gewoon beginnen en stug doorgaan.

Inmiddels zijn twee vrouwen uit het dorp alles aan het poetsen om het weer schoon en fris te maken voordat de boel weer vol bewoners stroomt. Maarten is zijn kantoor aan het opruimen, Hanneke is de laptop aan het opschonen, ik deed de was en sopte een en ander in huis en lig nu heerlijk op de nieuwe bank met kussens in mijn rug te relaxen, heerlijk zonder taken of plichten.
Als ik ze de planning van de komende maanden met al die studenten en onderzoekers hoor bespreken en er de eeuwige struggle met kapotte auto's en wasmachines, omgewaaide bomen, uitvallende stroom, werknemers die niet op komen dagen, boodschappen doen voor al dat volk (hier geen AH bezorgdienst), projecten begeleiden en de zorg voor het gezin bij optel, en dat alles in die eeuwige broeiende hitte, dan ben ik zó  dankbaar dat ík nu een pensionada in een keurig, overzichtelijk appartementje in Nederland ben! 

Iedere levensfase heeft zijn eigen uitdagingen. Mijn eigen leven heeft ook genoeg hectiek gekend met een drukke baan, het eeuwige geklus en de voortdurende verbouwprojecten, het gezin, de tuin en her en der beesten. 
Heerlijk dat ze het allemaal doen en er ook veel plezier aan beleven én er voldoening uithalen. 
Maar, mij niet meer gezien! 

zondag 28 juli 2024

Jarig, nog worden én al geweest

Maarten en Hanneke maken om de beurt het ontbijt klaar, dat is in Costa Rica pinto, een gerecht van rijst, zwarte bonen en kruiden. Ze maken er dan ook nog een gebakken eitje, een omeletje of een worstje bij. Én dan koken ze havermoutpap voor Abel, die geen pinto lust. Best bewerkelijk, bij ons gooien we een zak brood of een pak yoghurt op tafel en klaar!

Op zondag is er geen tijdsdruk en staat Hanneke heel zen, met een podcast op haar koptelefoon een stapel pannekoeken te bakken als ontbijt. 


Een paar jaar geleden gaven we Abel een compactcameraatje, waarmee hij verrassend mooie en scherpe natuurfoto's maakte. Hij nam het overal mee naar toe, maar na een jaar kreeg ie mankementen en was de pret voorbij.


Ik had nu voor allebei een cameratelefoon als cadeau meegenomen: één voor Luuk, omdat hij bijna jarig is (hij wordt acht) en één voor Abel, omdat hij het is geweest toen ik er niet was. 

Nu maar afwachten hoelang deze het uithouden! 


                 Zo loop je de farm op

                Bij de studentenverblijven

Gister kochten we 10 meter(!) stof voor over het afgeleefde bankstel, zo krijgt het nog een tweede leven bij de studenten. 

                            Aaaaah!!!

zaterdag 27 juli 2024

Nighttour

Het hoogtepunt van de logeerpartij was de nighttour. De jongens en ik gingen met lange broeken en kaplaarzen aan en gewapend met zaklantaarns met Maarten mee de donkere nacht in om beesten te spotten.


De red-eyed-treefrog, zo mooi heb ik hem nog nooit voor mijn lens gekregen! 



Matteo was vooral geinteresseerd in vissen, dus zocht hij met zijn zaklantaarn in de poel én ze gingen met hun laarzen de rivier in waar ze een paar vissen vingen met hun net.
We zagen verder nog spinnen, grote sprinkhanen én een gordeldier, maar geen slangen. Desondanks: een groot succes!

Toen we 's avonds 'de slimste mens' keken (Hollans vermaak in de tropen!) hadden we de ondertiteling nodig, omdat de helse regenbui zó oorverdovend was, dat we zelfs met het geluid op volle sterkte niet konden verstaan wat er gezegd werd, stootte één van de katten een glazen potje van de koelkast. Het is hier een échte biologenfamilie, er ging een slang op sterk water verloren! Wat een lucht!

Het bleef de hele nacht keihard regenen met nu en dan donder en bliksem. Het dak is van metalen golfplaat, de herrie is enorm.
Op de foto zie je het uitzicht vanuit mijn bed: vijf grote ramen met een traliewerk en gaas, geen glas. Je ervaart daardoor de buitenwereld net zo nabij als met kamperen. 

Luuk 'logeerde' vannacht bij mij. Toen ik hem vanmorgen vroeg of ie nog steeds rockster wil worden, moest hij even nadenken en bleek het nu scientist (bioloog of zo) óf, nóg liever, avonturier en reiziger te zijn, maar daar zag hij financieringsproblemen, want hoe moet je dat betalen? 

Door de regen was het vooral een dag in huis en dat is met drie jongens die zich op den duur gaan vervelen best wel druk.
's Middags verdwenen ze toch nog een poosje met vang-potten naar buiten en kwamen ze terug met kikkervisjes en een bidsprinkhaan.
We brachten Matteo naar huis en nu is de rust hier in huis weergekeerd.



vrijdag 26 juli 2024

Gespuis in huis


In huis hier heb je te maken met een aantal ongenode gasten. In iedere kamer zijn kleine gekko's, die een opvallend hard geluid maken (denk aan het getok van een kip) en her en der hun poepjes achterlaten. Een eerdere keer dat ik hier was, bleek een kortsluiting veroorzaakt te zijn door gekko eitjes in een stopcontact. Ik was aanvankelijk bang dat ze 's nachts zo op me zouden vallen, terwijl ik lag te slapen, inmiddels heb ik me er mee verzoend, dat ze er zijn. 
Buiten, boven de trap hangen steeds een aantal vleermuizen, die hun keutels op de trap laten vallen. Maarten is ze al meerdere keren te lijf gegaan, maar ze blijven terugkomen.

De laatste maanden was er ook sprake van een rat in huis, die zich 's nachts tegoed deed aan rondzwervende etensresten. Die is gelukkig al langere tijd niet meer gesignaleerd sinds de komst van de katten in huis.
Dan zijn er soms invallen van termieten, die aangepakt moeten worden, omdat anders op termijn het houten huis instort, neemt een leger army-ants de boel over (om na een rooftocht door het huis weer verder te trekken) of vindt Hanneke een mierennest in de la met ondergoed.
Hannah is hier een keer gestoken door een schorpioen, die zich verstopt had in haar handdoek en ík werd bij een schoonmaakronde een keer verrast door kakkerlakken in het vriesvak van een uitgeschakelde, lege koelkast.

En dan nog alle beesten buïten de deur: gifkikkers, vogelspinnen en slangen die zich meestal verborgen houden.
Daar krijg je toch de kriebels van?
Maar verder valt het hier wel mee hoor!

Huisdieren hebben hier zwaar te verduren. Eén hond en één kat zijn al overleden na een beet van waarschijnlijk een slang, een katje is doodgebeten door een hond en vandaag kwam Lola kermend thuis na een aanvaring met een stekelvarken! Hanneke is nu met haar naar de dierenarts.
Het gebeurde haar al twee keer eerder, toen zijn ze tijden bezig geweest om haar onder narcose van de stekels (tot in haar bek!) te bevrijden. Hopelijk loopt het nu ook goed af voor haar.

Matteo is Abels vriend van school, hij logeert hier een nachtje



donderdag 25 juli 2024

Regentijd

En ja hoor, vannacht werd ik wakker van het geluid van een kat die aan een nieuwe bank krabt! Toen ik mijn bed uit wilde springen om met de plantenspuit het akelige beest corrigerend nat te spuiten, schrok ik terug van een slang op de grond naast mijn bed! Ik pakte mijn telefoon om Maarten te bellen voor hulp, toen ik me realiseerde dat het een drogbeeld was, een schaduw van een tralie van het raam in het schemerdonker. 
Kom dan nog maar eens in slaap. 

                   Work with Nature

                  'Ginger torch' in de tuin


De eerste gang na het ontbijt is die met de honden 'naar boven'. We lopen dan een stuk de weg tegen de heuvel op, die naast de farm loopt. Dat was altijd een hobbeldebobbel stenen weg, maar in het afgelopen jaar is die helemaal aangepakt en veranderd in een asfaltweg, zodat het een heel ander loopje is geworden. Minder leuk, maar de vooruitgang houd je niet tegen. 

  Terug op de farm met knuffelmaatje Luuk

Ik ben hier nu voor de 5e keer en voor het eerst in de regentijd. De ochtendtemperatuur is nu heerlijk, normale zomerse temperaturen. In de loop van de dag wordt het warmer en vallen er buien; 's middags is het broeiend warm. 

Bij inspannende bezigheden, zoals meehollen met een nog valgevaarlijk kleinkind op rolschaatsen, loopt het zweet in straaltjes over je gezicht!
De jongens zijn trouwens wel blij met het asfalt, nu kunnen ze eindelijk eens makkelijk fietsen en rolschaatsen.


En het ergste van regen en dampig weer zijn de muggen! Als je even stilstaat bij het water, word je belaagd door muggen, óók als je je twee keer per dag insmeert met Deet. Ik kom nú al slecht in slaap, omdat al mijn ledematen branden van de jeuk, zelfs onder mijn voetzool jeukt het! Dat is toch wel het grootste drama van de tropen. 
De Costaricanen zelf zijn er inmiddels een soort immuun voor en hebben veel minder last dan ik. 
Maar ach, over twee weken stopt het weer. 

En.....
...van de nieuwe bank wordt al dankbaar gebruik gemaakt

woensdag 24 juli 2024

Project Nieuwe Bank

Toen de kinderen uit school kwamen en met de bus werden afgezet, kreeg ik een dikke knuffel van de jongens, waarna Abel naar boven vloog voor zijn uurtje schermtijd en Luuk nog even als vanouds tegen me aan kroop op de bank.
Abel is het meest veranderd. Hij is nu 10 jaar oud, heeft een cool kapsel en is een echte pre-puber, Luuk is 7 en is minder veranderd. Ik mocht ze nog steeds naar bed brengen en voorlezen uit 'De Waanzinnige Boomhut', die ik voor ze meenam. 

Vanmorgen maakten ik de eerste selfie van ons vijven (nóóit een selfie van onderaf nemen!), kijk hoe Luuk zich nog liefdevol tegen mijn boezem drukt! 

Om 5 uur begint hier de dag. Terwijl ik het vanuit mijn langzaam licht zag worden en lag te luisteren naar de ochtend-oerwoudgeluiden, die weer héél anders zijn dan de geluiden overdag, begon het gerammel met pannen in de keuken. 
Luuk kroop nog even naast me, kreeg zijn Apekop (het traditionele opa en oma snoep). Abel verwaardigde zich niet om zijn het op te komen halen, maar nam het nog wel in ontvangst toen ik het hem kwam brengen. 

Vanmorgen lieten we de honden uit, poetsten de badkamer, Maarten bracht kit aan langs de douchebak (waar her lekte), we hingen een was op, vouwden een paar wassen weg, deden de afwas en toen we gingen zitten was het nog vóór negenen!


En toen begon project 'Nieuwe Bank'. Het grote Amerikaanse bankstel dat ze overnamen van de vorige bewoonster was altijd al spuuglelijk en te groot en inmiddels ook heel vies en versleten, zodat ik ze het aanbod deed een nieuwe te kopen.
Wat zijn wij in Nederland verwend met complete meubelboulevards en een IKEA in elke stad van enige betekenis. Het aanbod hier is erg beperkt en héél lelijk, maar we vonden tussen alle protserige banken een heel acceptabel exemplaar. Het bedrijf belde een mannetje met een overdekte aanhanger en die kwam hem meteen brengen, door de stromende regen.


Toen zijn auto niet de rivier door kon om de farm te bereiken, nam hij een halve bank op zijn nek en bracht hem verder. Maarten nam met een ander het tweede deel mee naar overkant.

We sjouwden de oude banken naar buiten

            .....en de nieuwe naar binnen

Nu is het de vraag hoelang ze er zo netjes bij blijven zitten met twee jongens, een kat, een kitten en twee honden!

Maar dat zien ze dán maar weer!

PS
    Oma werd geïntroduceerd op Snapchat